Mô; hình thành phố ứng dụng cô;ng nghệ thô;ng tin, trí tuệ nhân tạo để quản lý, nâng cao tiê;u chuẩn cuộc sống đô; thị, cải thiện chất lượng phục vụ của chính quyền thành phố và sử dụng hiệu quả các nguồn năng lượng, tài nguyê;n thiê;n nhiê;n… là những định nghĩa cơ bản về đô; thị thô;ng minh mà nhiều quốc gia trê;n thê;́ giới đang từng bước xây dựng và phát triển trong những năm gần đây. Tại khu vực ASEAN với sáng kiê;́n xây dựng mạng lưới thô;ng minh được đề xuất tháng 4/2018 đã thu hút sự hưởng ứng tham gia tích cực của các quốc gia thành viê;n. Mặc dù viê;̣c xây dựng và phát triê;̉n mạng lưới đô; thị thô;ng minh trong khu vực còn nhiê;̀u khăn, song Chính phủ các nước thành viê;n đã có nhiê;̀u nô;̃ lực và hợp tác nhằm phát huy tính hiệu quả của mô; hình thành phố hiện đại này.
Sáng kiến mạng lưới đô; thị thô;ng minh ASEAN (ASEAN Smart Cities Network - ASCN) được triển khai thành lập từ năm 2018 tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 32 tại Singapore nhằm xây dựng một diễn đàn hợp tác của các đô; thị cùng chia sẻ những mục tiê;u chung về phát triển đô; thị thô;ng minh và hướng đến phát triển bềnvững. Theo đó, ASCN là một nền tảng hợp tác, trong đó các thành phô;́ trong mạng lưới sẽ hợp tác cùng nhau, hướng tới ba mục tiê;u: Tạo ra nền kinh tế cạnh tranh, mô;i trường bền vững và chất lượng sô;́ng cao, dựa trê;n nền tảng ứng dụng cô;ng nghê;̣.
Ngay từ khi mới ra đời, sáng kiến xây dựng mạng lưới thành phô;́ thô;ng minh ASEAN đã nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao của giới chuyê;n gia khu vực. Bởi, theo các chuyê;n gia, dự báo đến năm 2030 sẽ có khoảng 90 triê;̣u người dân chuyển từ các khu vực nô;ng thô;n đến các thành thị trê;n khắp khu vực ASEAN, dẫn đến áp lực lớn đô;́i với mô;i trường, cơ sở hạ tầng, hê;̣ thô;́ng xử lý rác thải và vê;̣ sinh cơ bản tại các thành phô;́. Chính vì vậy, xây dựng và phát triển mạng lưới đô; thị thô;ng minh trong khu vực sẽ góp phần quan trọng giải quyết những thách thức khi quá trình đô; thị hóa diễn ra nhanh chóng.
Với những nô;̃ lực trong hợp tác, xây dựng và phát triển, đến nay ASCN đã dần hoàn thiê;̣n về cơ chế tổ chức, xác định các mục tiê;u phát triển đô; thị thô;ng minh ASEAN. Ở giai đoạn đầu, có tổng cộng 26 đô; thị thí điểm được chọn từ các quô;́c gia thành viê;n để hình thành ASCN.
Năm 2018, ASCN đã xây dựng và thô;́ng nhất Khung mục tiê;u (ASCF) trong toàn Mạng lưới, tạo nền tảng nhận thức quan trọng về mục tiê;u phát triển đô; thị thô;ng minh. Theo đó, 3 đầu ra chiến lược của Mạng lưới là mức sô;́ng cao, nền kinh tế cạnh tranh và mô;i trường tự nhiê;n bền vững. Khung tập trung vào các lĩnh vực: Sự tham gia của cô;ng dân và xã hội, sức khỏe và phúc lợi, an toàn và an ninh, mô;i trường tự nhiê;n có chất lượng, cơ sở hạ tầng được xây dựng theo hướng cô;ng nghiê;̣p và đổi mới.
Sáng kiến mạng lưới đô; thị thô;ng minh ASEAN (ASEAN Smart Cities Network - ASCN) được triển khai thành lập từ năm 2018 tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 32 tại Singapore nhằm xây dựng một diễn đàn hợp tác của các đô; thị cùng chia sẻ những mục tiê;u chung về phát triển đô; thị thô;ng minh và hướng đến phát triển bềnvững. Theo đó, ASCN là một nền tảng hợp tác, trong đó các thành phô;́ trong mạng lưới sẽ hợp tác cùng nhau, hướng tới ba mục tiê;u: Tạo ra nền kinh tế cạnh tranh, mô;i trường bền vững và chất lượng sô;́ng cao, dựa trê;n nền tảng ứng dụng cô;ng nghê;̣.
Ngay từ khi mới ra đời, sáng kiến xây dựng mạng lưới thành phô;́ thô;ng minh ASEAN đã nhận được sự ủng hộ và đánh giá cao của giới chuyê;n gia khu vực. Bởi, theo các chuyê;n gia, dự báo đến năm 2030 sẽ có khoảng 90 triê;̣u người dân chuyển từ các khu vực nô;ng thô;n đến các thành thị trê;n khắp khu vực ASEAN, dẫn đến áp lực lớn đô;́i với mô;i trường, cơ sở hạ tầng, hê;̣ thô;́ng xử lý rác thải và vê;̣ sinh cơ bản tại các thành phô;́. Chính vì vậy, xây dựng và phát triển mạng lưới đô; thị thô;ng minh trong khu vực sẽ góp phần quan trọng giải quyết những thách thức khi quá trình đô; thị hóa diễn ra nhanh chóng.
Với những nô;̃ lực trong hợp tác, xây dựng và phát triển, đến nay ASCN đã dần hoàn thiê;̣n về cơ chế tổ chức, xác định các mục tiê;u phát triển đô; thị thô;ng minh ASEAN. Ở giai đoạn đầu, có tổng cộng 26 đô; thị thí điểm được chọn từ các quô;́c gia thành viê;n để hình thành ASCN.
Năm 2018, ASCN đã xây dựng và thô;́ng nhất Khung mục tiê;u (ASCF) trong toàn Mạng lưới, tạo nền tảng nhận thức quan trọng về mục tiê;u phát triển đô; thị thô;ng minh. Theo đó, 3 đầu ra chiến lược của Mạng lưới là mức sô;́ng cao, nền kinh tế cạnh tranh và mô;i trường tự nhiê;n bền vững. Khung tập trung vào các lĩnh vực: Sự tham gia của cô;ng dân và xã hội, sức khỏe và phúc lợi, an toàn và an ninh, mô;i trường tự nhiê;n có chất lượng, cơ sở hạ tầng được xây dựng theo hướng cô;ng nghiê;̣p và đổi mới.
Ảnh minh họa
Để thực hiê;̣n được 3 mục tiê;u đầu ra trê;n, 2 nền ta??ng thúc đẩy là ứng dụng và phát triển hạ tầng kỹ thuật sô;́ và nguồn lực tài chính cùng các đô;́i tác.
Năm 2019, ASCN đã thô;ng qua Điều khoản Tham chiếu định hình khung hoạt động chính của Mạng lưới, gồm thúc đẩy các đô;́i thoại giữa các thành viê;n; Cung cấp các đầu vào chiến lược về sáng kiến đô; thị thô;ng minh; Đề xuất giải pháp thực hiê;̣n; Chia sẻ các thực tiễn tô;́t về thúc đẩy đô; thị thô;ng minh; Cung cấp mô;́i quan hê;̣ hợp tác với các đô;́i tác để xúc tiến xây dựng đô; thị thô;ng minh; Thúc đẩy tiê;u chuẩn thành phô;́ thô;ng minh phù hợp đặc điểm địa phương.
Năm 2020, trong bô;́i cảnh của đại dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp trê;n toàn cầu, Hội nghị ASCN 2020 đã được nước Chủ tịch luân phiê;n Viê;̣t Nam tổ chức theo hình thức trực tuyến, với sự tham gia của hơn 40 điểm cầu chính là đại diê;̣n các quô;́c gia thành viê;n và đại diê;̣n các đô; thị thành viê;n, Ban thư ký ASEAN và các đô;́i tác ngoài Mạng lưới.
Năm 2019, ASCN đã thô;ng qua Điều khoản Tham chiếu định hình khung hoạt động chính của Mạng lưới, gồm thúc đẩy các đô;́i thoại giữa các thành viê;n; Cung cấp các đầu vào chiến lược về sáng kiến đô; thị thô;ng minh; Đề xuất giải pháp thực hiê;̣n; Chia sẻ các thực tiễn tô;́t về thúc đẩy đô; thị thô;ng minh; Cung cấp mô;́i quan hê;̣ hợp tác với các đô;́i tác để xúc tiến xây dựng đô; thị thô;ng minh; Thúc đẩy tiê;u chuẩn thành phô;́ thô;ng minh phù hợp đặc điểm địa phương.
Năm 2020, trong bô;́i cảnh của đại dịch Covid-19 còn nhiều diễn biến phức tạp trê;n toàn cầu, Hội nghị ASCN 2020 đã được nước Chủ tịch luân phiê;n Viê;̣t Nam tổ chức theo hình thức trực tuyến, với sự tham gia của hơn 40 điểm cầu chính là đại diê;̣n các quô;́c gia thành viê;n và đại diê;̣n các đô; thị thành viê;n, Ban thư ký ASEAN và các đô;́i tác ngoài Mạng lưới.
Chủ đề xuyê;n suô;́t cho các hoạt động của ASCN 2020 là “Đô; thị thô;ng minh - hướng tới cộng đồng, bản sắc và phát triển bền vững vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”. Theo đó, các hoạt động được tổ chức hướng tới mục tiê;u: Thúc đẩy sự đa dạng trong sự thô;́ng nhất; Thúc đẩy sự tham gia tích cực và hợp tác thô;́ng nhất của các thành viê;n; Thúc đẩy các chương trình nghị sự với các đô;́i tác ngoài khô;́i; Thúc đẩy sự tham gia của khô;́i tư nhân; Duy trì và phát triển các đô;́i thoại của Mạng lưới.
Tại Hội nghị ASCN 2020, trê;n cơ sở những nguyê;n tắc được lựa chọn, các nước thành viê;n đã thảo luận và thô;ng qua một sô;́ văn kiê;̣n. Theo đó, 26 đô; thị tham gia trong ASCN sẽ xây dựng cho mình một tầm nhìn trung hạn; lập và triển khai kế hoạch hành động của mô;̃i năm phù hợp với điều kiê;̣n địa phương, đảm bảo phát huy bản sắc riê;ng của từng đô; thị, từng quô;́c gia và đóng góp cho bản sắc chung của ASEAN.
Các chuyê;n gia cho rằng, viê;̣c thành lập ASCN và những nô;̃ lực sau đó của các nước thành viê;n ASEAN sẽ ngày càng thu hút đầu tư từ các nền kinh tế lớn. Thô;ng qua ASCN, các thành phô;́ thô;ng minh ở khu vực ASEAN sẽ có cơ hội tiếp cận với nguồn vô;́n và thị trường lớn hơn, đồng thời khẳng định vai trò trung tâm của khu vực ASEAN.
Ngoài những lợi ích kinh tế trê;n, ASCN cũng giúp các nước thành viê;n ASEAN tận dụng được các nhân tô;́ thuận lợi như tri thức, cô;ng nghê;̣ và quan trọng nhất là dữ liê;̣u. Sự chuyển giao cô;ng nghê;̣ và tri thức này sẽ có ý nghĩa đặc biê;̣t quan trọng khi các nước thành viê;n ASEAN tiếp cận với lĩnh vực cô;ng nghê;̣ cao cấp hơn từ các nền kinh tế như Trung Quô;́c, Mỹ và các nước phát triển khác. Hơn nữa, khả năng chuyển giao cô;ng nghê;̣ và tri thức được dự báo đem lại cơ hội tô;́t cho viê;̣c học hỏi chính sách giữa các nhà hoạch định chính sách đô; thị của ASEAN.
Trong khuô;n khổ hợp tác ASCN, nhiều quô;́c gia thành viê;n ASEAN đã triển khai hiê;̣u quả các dự án thành phô;́ thô;ng minh tại nước mình. Trong đó, Singapore với vai trò tiê;n phong đã có nhiều nô;̃ lực nhằm mở rộng hợp tác phát triển thành phô;́ thô;ng minh và ngoại giao kinh tế sô;́ mới. Theo đó, năm 2014, Singapore đã cô;ng bô;́ kế hoạch trở thành quô;́c gia thô;ng minh và tiến hành đầu tư hàng tỷ USD vào cô;ng nghê;̣ và cơ sở hạ tầng để đạt được mục tiê;u này.
Trang Smart Nation Singapore cho biết, để thúc đẩy viê;̣c áp dụng rộng rãi các cô;ng nghê;̣ kỹ thuật sô;́ và thiết bị điê;̣n tử thô;ng minh trê;n khắp quô;́c gia, Chính phủ Singapore đã xác định 5 dự án chiến lược quô;́c gia, bao gồm: Hê;̣ thô;́ng nhận diê;̣n sô;́ quô;́c gia (cơ sở dữ liê;̣u thô;́ng nhất lưu giữ thô;ng tin cô;ng dân, được tích hợp với các hê;̣ thô;́ng của chính phủ, cho phép các cơ quan, doanh nghiê;̣p và cô;ng dân dễ dàng truy cập và tương tác); thanh toán điê;̣n tử (cho phép mọi người thực hiê;̣n thanh toán đơn giản, nhanh chóng và an toàn); cảm biến thô;ng minh quô;́c gia (triển khai các thiết bị cảm biến và thiết bị kết nô;́i internet để thu thập dữ liê;̣u về mọi lĩnh vực, từ giao thô;ng đến chất lượng nước); giao thô;ng đô; thị thô;ng minh (tận dụng dữ liê;̣u và cô;ng nghê;̣ kỹ thuật sô;́, bao g???m trí tuê;̣ nhân tạo và các phương tiê;̣n tự hành, để tăng cường giao thô;ng cô;ng cộng); Moments of Life (ứng dụng di động giúp chính phủ chuyển các dịch vụ phù hợp đến cô;ng dân một cách kịp thời. Với ứng dụng này, cha mẹ có thể đăng ký khai sinh cho con, xin trợ cấp sinh con, tìm kiếm trường mẫu giáo, truy cập hồ sơ y tế của trẻ và nhận thô;ng tin về nuô;i dạy con cái).
Còn tại Thái Lan, quô;́c gia này cũng đang từng bước thúc đẩy kế hoạch chuyển đổi nền kinh tế thành hê;̣ thô;́ng sinh thái sô;́ hóa, với mục tiê;u xây dựng hơn 100 thành phô;́ thô;ng minh trong hơn hai thập niê;n tới. Thành phô;́ Phuket, một trong ba thành phô;́ tham gia ASCN của Thái Lan, đang áp dụng các biê;̣n pháp an ninh dựa trê;n ứng dụng thô;ng minh như lắp đặt hê;̣ thô;́ng camera theo dõi trê;n đường phô;́ hay trê;n biển, lắp đặt hê;̣ thô;́ng cảm biến đo được sự thay đổi về mô;i trường biển… Trong khi đó, tại Indonesia, có 10 thành phô;́ đã áp dụng thẻ thô;ng minh để cung cấp các dịch vụ xã hội tích hợp.
Tại Viê;̣t Nam, ngay sau khi tham gia ASCN vào năm 2018 (với sự tham gia thí điểm ASCN của 03 thành phô;́: Hà Nội, Thành phô;́ Hồ Chí Minh và Đà Nẵng), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Đề án “Phát triển đô; thị thô;ng minh Viê;̣t Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030”, với 3 nhóm nội dung ưu tiê;n gồm: Quy hoạch đô; thị thô;ng minh; quản lý đô; thị thô;ng minh và tiê;̣n ích đô; thị thô;ng minh. Trê;n nền tảng cơ sở dữ liê;̣u liê;n thô;ng, hiê;̣n nay nhiều đô; thị ở Viê;̣t Nam đã có những thành cô;ng bước đầu trong viê;̣c cung cấp các tiê;̣n ích thô;ng minh trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, giao thô;ng, xây dựng, mô;i trường... từng bước tô;́i ưu hóa quản lý phát triển đô; thị, nâng cao chất lượng sô;́ng cư dân đô; thị và tạo ra cơ hội phát triển con người, khô;ng bỏ lại ai phía sau.
Đặc biê;̣t, với vai trò là thành viê;n tích cực của Mạng lưới Đô; thị Thô;ng minh ASEAN cũng như nhận thức sâu sắc xu hướng thời đại, Viê;̣t Nam đã có nhiều chính sách và nô;̃ lực phát triển đô; thị thô;ng minh, như: Coi xây dựng đô; thị thô;ng minh là 1 trong 3 nhiê;̣m vụ cô;́t lõi trong tiến trình chuyển đổi sô;́ quô;́c gia; phát triển đô; thị thô;ng minh bền vững đến 2025 và tầm nhìn 2030, bắt đầu từ Quy hoạch thô;ng minh gắn với quản lý thô;ng minh, cung cấp tiê;̣n ích thô;ng minh, tạo thuận lợi cho các giao dịch giữa chính quyền/nhà quản lý - người dân - nhà đầu tư.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng để hoàn thiê;̣n và phát triển các đô; thị thô;ng minh tại Viê;̣t Nam viê;̣c phát triển đô; thị thô;ng minh phải gắn kết chặt chẽ với hạ tầng thô;ng tin mạnh, xây dựng chính quyền điê;̣n tử, tiến tới chính quyền sô;́ trong Cách mạng cô;ng nghiê;̣p lần thứ tư và quá trình phát triển đô; thị Viê;̣t Nam. Phát triển đô; thị thô;ng minh phải trê;n cơ sở cân nhắc cơ hội và rủi ro, thách thức gắn với nhu cầu và năng lực của địa phương, khô;ng thực hiê;̣n theo phong trào, đồng thời cần làm từng bước, có chọn lọc, theo lộ trình.
Tại Hội nghị ASCN 2020, trê;n cơ sở những nguyê;n tắc được lựa chọn, các nước thành viê;n đã thảo luận và thô;ng qua một sô;́ văn kiê;̣n. Theo đó, 26 đô; thị tham gia trong ASCN sẽ xây dựng cho mình một tầm nhìn trung hạn; lập và triển khai kế hoạch hành động của mô;̃i năm phù hợp với điều kiê;̣n địa phương, đảm bảo phát huy bản sắc riê;ng của từng đô; thị, từng quô;́c gia và đóng góp cho bản sắc chung của ASEAN.
Các chuyê;n gia cho rằng, viê;̣c thành lập ASCN và những nô;̃ lực sau đó của các nước thành viê;n ASEAN sẽ ngày càng thu hút đầu tư từ các nền kinh tế lớn. Thô;ng qua ASCN, các thành phô;́ thô;ng minh ở khu vực ASEAN sẽ có cơ hội tiếp cận với nguồn vô;́n và thị trường lớn hơn, đồng thời khẳng định vai trò trung tâm của khu vực ASEAN.
Ngoài những lợi ích kinh tế trê;n, ASCN cũng giúp các nước thành viê;n ASEAN tận dụng được các nhân tô;́ thuận lợi như tri thức, cô;ng nghê;̣ và quan trọng nhất là dữ liê;̣u. Sự chuyển giao cô;ng nghê;̣ và tri thức này sẽ có ý nghĩa đặc biê;̣t quan trọng khi các nước thành viê;n ASEAN tiếp cận với lĩnh vực cô;ng nghê;̣ cao cấp hơn từ các nền kinh tế như Trung Quô;́c, Mỹ và các nước phát triển khác. Hơn nữa, khả năng chuyển giao cô;ng nghê;̣ và tri thức được dự báo đem lại cơ hội tô;́t cho viê;̣c học hỏi chính sách giữa các nhà hoạch định chính sách đô; thị của ASEAN.
Trong khuô;n khổ hợp tác ASCN, nhiều quô;́c gia thành viê;n ASEAN đã triển khai hiê;̣u quả các dự án thành phô;́ thô;ng minh tại nước mình. Trong đó, Singapore với vai trò tiê;n phong đã có nhiều nô;̃ lực nhằm mở rộng hợp tác phát triển thành phô;́ thô;ng minh và ngoại giao kinh tế sô;́ mới. Theo đó, năm 2014, Singapore đã cô;ng bô;́ kế hoạch trở thành quô;́c gia thô;ng minh và tiến hành đầu tư hàng tỷ USD vào cô;ng nghê;̣ và cơ sở hạ tầng để đạt được mục tiê;u này.
Trang Smart Nation Singapore cho biết, để thúc đẩy viê;̣c áp dụng rộng rãi các cô;ng nghê;̣ kỹ thuật sô;́ và thiết bị điê;̣n tử thô;ng minh trê;n khắp quô;́c gia, Chính phủ Singapore đã xác định 5 dự án chiến lược quô;́c gia, bao gồm: Hê;̣ thô;́ng nhận diê;̣n sô;́ quô;́c gia (cơ sở dữ liê;̣u thô;́ng nhất lưu giữ thô;ng tin cô;ng dân, được tích hợp với các hê;̣ thô;́ng của chính phủ, cho phép các cơ quan, doanh nghiê;̣p và cô;ng dân dễ dàng truy cập và tương tác); thanh toán điê;̣n tử (cho phép mọi người thực hiê;̣n thanh toán đơn giản, nhanh chóng và an toàn); cảm biến thô;ng minh quô;́c gia (triển khai các thiết bị cảm biến và thiết bị kết nô;́i internet để thu thập dữ liê;̣u về mọi lĩnh vực, từ giao thô;ng đến chất lượng nước); giao thô;ng đô; thị thô;ng minh (tận dụng dữ liê;̣u và cô;ng nghê;̣ kỹ thuật sô;́, bao g???m trí tuê;̣ nhân tạo và các phương tiê;̣n tự hành, để tăng cường giao thô;ng cô;ng cộng); Moments of Life (ứng dụng di động giúp chính phủ chuyển các dịch vụ phù hợp đến cô;ng dân một cách kịp thời. Với ứng dụng này, cha mẹ có thể đăng ký khai sinh cho con, xin trợ cấp sinh con, tìm kiếm trường mẫu giáo, truy cập hồ sơ y tế của trẻ và nhận thô;ng tin về nuô;i dạy con cái).
Còn tại Thái Lan, quô;́c gia này cũng đang từng bước thúc đẩy kế hoạch chuyển đổi nền kinh tế thành hê;̣ thô;́ng sinh thái sô;́ hóa, với mục tiê;u xây dựng hơn 100 thành phô;́ thô;ng minh trong hơn hai thập niê;n tới. Thành phô;́ Phuket, một trong ba thành phô;́ tham gia ASCN của Thái Lan, đang áp dụng các biê;̣n pháp an ninh dựa trê;n ứng dụng thô;ng minh như lắp đặt hê;̣ thô;́ng camera theo dõi trê;n đường phô;́ hay trê;n biển, lắp đặt hê;̣ thô;́ng cảm biến đo được sự thay đổi về mô;i trường biển… Trong khi đó, tại Indonesia, có 10 thành phô;́ đã áp dụng thẻ thô;ng minh để cung cấp các dịch vụ xã hội tích hợp.
Tại Viê;̣t Nam, ngay sau khi tham gia ASCN vào năm 2018 (với sự tham gia thí điểm ASCN của 03 thành phô;́: Hà Nội, Thành phô;́ Hồ Chí Minh và Đà Nẵng), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Đề án “Phát triển đô; thị thô;ng minh Viê;̣t Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030”, với 3 nhóm nội dung ưu tiê;n gồm: Quy hoạch đô; thị thô;ng minh; quản lý đô; thị thô;ng minh và tiê;̣n ích đô; thị thô;ng minh. Trê;n nền tảng cơ sở dữ liê;̣u liê;n thô;ng, hiê;̣n nay nhiều đô; thị ở Viê;̣t Nam đã có những thành cô;ng bước đầu trong viê;̣c cung cấp các tiê;̣n ích thô;ng minh trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, giao thô;ng, xây dựng, mô;i trường... từng bước tô;́i ưu hóa quản lý phát triển đô; thị, nâng cao chất lượng sô;́ng cư dân đô; thị và tạo ra cơ hội phát triển con người, khô;ng bỏ lại ai phía sau.
Đặc biê;̣t, với vai trò là thành viê;n tích cực của Mạng lưới Đô; thị Thô;ng minh ASEAN cũng như nhận thức sâu sắc xu hướng thời đại, Viê;̣t Nam đã có nhiều chính sách và nô;̃ lực phát triển đô; thị thô;ng minh, như: Coi xây dựng đô; thị thô;ng minh là 1 trong 3 nhiê;̣m vụ cô;́t lõi trong tiến trình chuyển đổi sô;́ quô;́c gia; phát triển đô; thị thô;ng minh bền vững đến 2025 và tầm nhìn 2030, bắt đầu từ Quy hoạch thô;ng minh gắn với quản lý thô;ng minh, cung cấp tiê;̣n ích thô;ng minh, tạo thuận lợi cho các giao dịch giữa chính quyền/nhà quản lý - người dân - nhà đầu tư.
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho rằng để hoàn thiê;̣n và phát triển các đô; thị thô;ng minh tại Viê;̣t Nam viê;̣c phát triển đô; thị thô;ng minh phải gắn kết chặt chẽ với hạ tầng thô;ng tin mạnh, xây dựng chính quyền điê;̣n tử, tiến tới chính quyền sô;́ trong Cách mạng cô;ng nghiê;̣p lần thứ tư và quá trình phát triển đô; thị Viê;̣t Nam. Phát triển đô; thị thô;ng minh phải trê;n cơ sở cân nhắc cơ hội và rủi ro, thách thức gắn với nhu cầu và năng lực của địa phương, khô;ng thực hiê;̣n theo phong trào, đồng thời cần làm từng bước, có chọn lọc, theo lộ trình.
Viê;̣c tiếp cận đô; thị thô;ng minh cần theo hướng hiê;̣u quả, kế thừa và phát huy kinh nghiê;̣m của 35 năm đổi mới, đồng thời phát triển những giá trị gia tăng do cô;ng nghê;̣, kỹ thuật mới đem lại, phát huy bản sắc văn hóa đặc trưng riê;ng của khô;́i ASEAN và đặc thù của các quô;́c gia thành viê;n. Các địa phương cùng với viê;̣c phát triển các tiê;̣n ích thô;ng minh thì cần chú trọng xây dựng nền tảng cơ sở dữ liê;̣u thô;ng minh phục vụ đưa ra các quyết định thô;ng minh; thúc đẩy quy hoạch và các giải pháp quản lý đô; thị thô;ng minh.
Song, cần thu hút sự tham gia mạnh mẽ của khô;́i tư nhân, phát huy năng lực đổi mới, sáng tạo; tạo hiê;̣u ứng lan tỏa mạnh mẽ. Đẩy mạnh các chương trình chiến lược khoa học, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn kết hài hòa các chương trình đổi mới sáng tạo, chuyển đổi sô;́ và định hướng phát triển đô; thị thô;ng minh bền vững.
Có thể thấy, với ASCN, các quô;́c gia ASEAN đã tạo được động lực phát triển các đô; thị thô;ng minh để tăng cường đầu tư vào cô;ng nghê;̣ nhằm giải quyết những thách thức của đô; thị cũng như tạo ra nguồn lực tăng trưởng mới. Đây là cơ hội tô;́t để các quô;́c gia ASEAN phát huy nội lực của các đô; thị đồng thời tận dụng sự hô;̃ trợ từ các đô;́i tác ngoài khô;́i nhằm vượt qua giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid - 19. Tuy nhiê;n, các chuyê;n gia cũng cho rằng, con đường xây dựng mạng lưới các thành phô;́ thô;ng minh tại ASEAN hiê;̣n còn nhiều khó khăn và thách thức. Trong đó phải kể tới sự khác biê;̣t về trình độ cô;ng nghê;̣ ở mô;̃i quô;́c gia sẽ là một rào cản lớn, bởi đây là yếu tô;́ bắt buộc để các quô;́c gia ASEAN triển khai và phát triển mạng lưới đô; thị thô;ng minh.
Bê;n cạnh đó, nguồn lực đầu tư cũng và một vấn đề cần quan tâm, bởi hầu như các nước trong khu vực đều trong tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực cô;ng nghê;̣ cao. Đây sẽ là lý do khiến ASEAN gặp khó khăn trong viê;̣c khai thác cơ hội từ nền kinh tế kỹ thuật sô;́. Đặc biê;̣t, tiến trình xây dựng mạng lưới thành phô;́ thô;ng minh tại ASEAN được dự báo sẽ phải đô;́i mặt với các thách thức về an ninh mạng. Bởi vấn đề an ninh và bảo mật là những quan ngại chính đô;́i với mô;̃i quô;́c gia trong tiến trình xây dựng và phát triển đô; thị thô;ng minh.
Do đó, để hiê;̣n thực hóa những cơ hội là xây dựng thành cô;ng các thành phô;́ thô;ng minh tại Viê;̣t Nam thì rất cần sự phô;́i hợp chặt chẽ giữa Chính phủ các nước, sự chung tay góp sức của khu vực tư nhân, cũng như sự phát triển trong nhận thức của cộng đồng dân cư mô;̃i quô;́c gia trong khu vực./.
Song, cần thu hút sự tham gia mạnh mẽ của khô;́i tư nhân, phát huy năng lực đổi mới, sáng tạo; tạo hiê;̣u ứng lan tỏa mạnh mẽ. Đẩy mạnh các chương trình chiến lược khoa học, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, gắn kết hài hòa các chương trình đổi mới sáng tạo, chuyển đổi sô;́ và định hướng phát triển đô; thị thô;ng minh bền vững.
Có thể thấy, với ASCN, các quô;́c gia ASEAN đã tạo được động lực phát triển các đô; thị thô;ng minh để tăng cường đầu tư vào cô;ng nghê;̣ nhằm giải quyết những thách thức của đô; thị cũng như tạo ra nguồn lực tăng trưởng mới. Đây là cơ hội tô;́t để các quô;́c gia ASEAN phát huy nội lực của các đô; thị đồng thời tận dụng sự hô;̃ trợ từ các đô;́i tác ngoài khô;́i nhằm vượt qua giai đoạn khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid - 19. Tuy nhiê;n, các chuyê;n gia cũng cho rằng, con đường xây dựng mạng lưới các thành phô;́ thô;ng minh tại ASEAN hiê;̣n còn nhiều khó khăn và thách thức. Trong đó phải kể tới sự khác biê;̣t về trình độ cô;ng nghê;̣ ở mô;̃i quô;́c gia sẽ là một rào cản lớn, bởi đây là yếu tô;́ bắt buộc để các quô;́c gia ASEAN triển khai và phát triển mạng lưới đô; thị thô;ng minh.
Bê;n cạnh đó, nguồn lực đầu tư cũng và một vấn đề cần quan tâm, bởi hầu như các nước trong khu vực đều trong tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực cô;ng nghê;̣ cao. Đây sẽ là lý do khiến ASEAN gặp khó khăn trong viê;̣c khai thác cơ hội từ nền kinh tế kỹ thuật sô;́. Đặc biê;̣t, tiến trình xây dựng mạng lưới thành phô;́ thô;ng minh tại ASEAN được dự báo sẽ phải đô;́i mặt với các thách thức về an ninh mạng. Bởi vấn đề an ninh và bảo mật là những quan ngại chính đô;́i với mô;̃i quô;́c gia trong tiến trình xây dựng và phát triển đô; thị thô;ng minh.
Do đó, để hiê;̣n thực hóa những cơ hội là xây dựng thành cô;ng các thành phô;́ thô;ng minh tại Viê;̣t Nam thì rất cần sự phô;́i hợp chặt chẽ giữa Chính phủ các nước, sự chung tay góp sức của khu vực tư nhân, cũng như sự phát triển trong nhận thức của cộng đồng dân cư mô;̃i quô;́c gia trong khu vực./.
Gia Linh
Trang chủ Apollo Rise Entertainment